Onderhoud kapitaalgoederen

Nagenoeg alle kapitaalgoederen in de openbare ruimte zijn opgenomen in beheersystemen, waarvan een groot aantal gegevens ook geografisch digitaal gekoppeld zijn.
We beheren al onze kapitaalgoederen zo integraal mogelijk, om daarmee maximale doelmatigheid en efficiëntie te bereiken. Daarvoor beschikken we per onderdeel over beheer- en onderhoudsplannen die minimaal eens per jaar op elkaar worden afgestemd en waarbij tegelijkertijd een doorkijk wordt gemaakt voor de komende jaren. Hierin is het beheer van een aantal kapitaalgoederen leidend en waarbij andere kapitaalgoederen qua beheer en onderhoud volgend zijn. Rioolvervanging en wegenonderhoud zijn de belangrijkste parameters voor de onderhoud- en/of vervangingsopgave. In de nabije toekomst komt de opgave rondom energietransitie hier als belangrijke integrale opgave bij.
De hele openbare ruimte moet schoon, heel, veilig en leefbaar zijn. Voor het centrum en de winkelcentra is beeldkwaliteitsniveau (netheidsonderhoud) A vastgesteld. Voor de rest van de gemeente geldt niveau B. Deze kwaliteitsniveaus staan weergegeven in de Beeldkwaliteitscatalogus van de Openbare Ruimte van het CROW.  
Bij onderhoud, beheer en (her)inrichting stemmen we zo nodig af met vakgebieden als sport en beweging, jeugdbeleid en preventiebeleid jeugdcriminaliteit.

Samenwerking/participatie

Bij het beheer en onderhoud van de openbare ruimte werken we steeds meer samen met bewoners in instellingen. Zo ruimen bijvoorbeeld cliënten van Zozijn zwerfvuil op in delen van de stad. Ook hebben wij afspraken gemaakt met individuele inwoners om delen van de wijk schoon te houden of kleine groenvakken te onderhouden die grenzen aan hun eigen tuin. Het gaat dan om het “netheidsonderhoud”.
Binnen het groenonderhoudsbestek dat in 2020 door een drietal aannemers is aangenomen is participatie een belangrijk gunningscriterium geweest. Helaas is door de coronacrisis het nog niet gelukt hier goede invulling aan te geven. De aannemers staan klaar, om zodra de maatregelen voldoende zijn versoepeld, hier ook daadwerkelijk invulling te geven.

Wegen

Tegen de achtergrond van wet- en regelgeving is de risicoaansprakelijkheid voor de gemeente als wegbeheerder een factor van belang. Voor wegen en paden die bestaan uit elementenverharding is onderhoudsniveau C vastgesteld. Voor het centrum houden we onderhoudsniveau B aan.
Bij de prioritering onderhoud van verhardingen passen we een vorm van risico-gestuurd beheer toe. Minder gebruikte, afgelegen verhardingen krijgen een lagere prioriteit. Deze criteria hebben expliciet betrekking op het technisch onderhoud van de wegverhardingen (volgens CROW-normering).

Openbare verlichting

De 3e fase van het vervangingsplan voor openbare verlichting loopt. Elke 2 jaar, tot eind 2030, is er een budget voor vervanging beschikbaar. Daarbij zijn naast energiebesparing, kwaliteitsverbetering van het lichtniveau en vermindering van de storingsgevoeligheid belangrijke doelen.
De raad heeft in 2021 opnieuw een krediet beschikbaar gesteld om in 2021 en 2022 een deel van de openbare verlichting te vervangen. Het werk wordt in fases uitgevoerd en per wijk afgerond. Een deel van het krediet is gereserveerd voor de vervanging van verlichting binnen het Masterplan Openbare Verlichting. In het kader van dit Masterplan is in 2020 een begin gemaakt met de vervanging van verlichtingsarmaturen en masten in de binnenstad. Deze werkzaamheden zijn 2021 afgerond.

Groen

Bij het onderhoud en beheer van onze bomen voldoen wij als boomeigenaar voor de gemeente als boombeheerder aan de wettelijke zorgplicht vanuit risicoaansprakelijkheid. Met de periodieke controle en de daarop volgende snoei, kap en vervanging geven wij uitvoering aan deze zorgplicht. Het onderhoud van het openbaar groen wordt uitgevoerd conform de hierboven genoemde beeldkwaliteitsniveaus.
Bij het groenonderhoud speelt biodiversiteit en klimaatadaptatie een belangrijke rol. Bij vervanging en/of herinrichting van openbaar groen wordt gekozen voor beplanting met meerwaarde voor insecten, vogels en zoogdieren. Daarnaast worden plantvakken waar mogelijk verdiept aangelegd zodat plantvakken kunnen dienen tegen wateroverlast en als waterberging. Gras wordt zoveel mogelijk extensief beheerd zodat kruiden tot bloei komen. Op verschillende plekken wordt schapenbegrazing toegepast.

Water

We meten en monitoren om inzicht in grondwaterstanden te krijgen. Ons eigen oppervlaktewater beheren en onderhouden we door te maaien. Het overgrote deel van het oppervlaktewater is in beheer en onderhoud bij Waterschap Rijn & IJssel (WRIJ). Al het oppervlaktewater is onderdeel van het watersysteem rond Zutphen. Samen met WRIJ en de verbonden gemeenten in hun werkgebied werken we aan maatregelen om de effecten van klimaatverandering, zoals wateroverlast en verdroging op te kunnen vangen.

Riolering

Eind 2020 is het Watertakenplan (Wtp) door de raad vastgesteld. Hierin is het beleid voor riolering en waterbeheer voor de planperiode 2021-2025 vastgelegd. In dit Wtp zijn doelen opgenomen die het functioneren van het gehele stelsel moeten garanderen. De vervangingsopgave voor riolering en financiering daarvan is in het Wtp 2021-2025 geduid. Binnen het rioolbeheerprogramma beschikken we over de kern- en kwaliteitsgegevens van de riolering. Op basis van de beschikbare kwaliteitsgegevens is de gemiddelde afschrijvingstermijn van de riolering binnen het Wtp verlengd van 40 naar 60 jaar.
Bij grootschalige vervanging van het riool onderzoeken we hoe we het hemelwater zo goed mogelijk gescheiden kunnen verwerken. Het streven is om het hemelwater ter plaatse in de bodem te infiltreren. Rioolwerkzaamheden voeren we zoveel mogelijk tegelijkertijd uit met andere werkzaamheden in de openbare ruimte zoals aan wegen, openbare verlichting of groen.

Civieltechnische kunstwerken

Het onderhoud aan onze kunstwerken stellen we vast op basis van periodieke inspecties en de verwachte levensduur. Met die gegevens actualiseren we het Meerjarenplan Civieltechnische Kunstwerken voor een periode van minimaal 5 jaar. Op grond van het meerjarenplan wordt de financiering van het groot onderhoud bepaald. Ontbrekende onderdelen, zoals beschoeiingen en geluidswallen zijn inmiddels opgenomen in het beheersysteem en het meerjarenplan. Waar mogelijk passen we duurzame materialen en energie toe.
Voor de vervanging van de westelijke aanbruggen van de oude IJsselbrug in 2032-2033 wordt in de meerjarenbegroting een reserve opgebouwd.

Vastgoedbeleid

De gemeentelijke vastgoedportefeuille van de gemeente Zutphen is een faciliterend middel om beleidsdoelen en/of strategische doelen van en voor de stad te bereiken. Het geldende vastgoedbeleid, Vastgoedbestendig Zutphen, is sinds november 2017 van kracht en toegepast.
Om doelmatig en doeltreffend de vastgoedportefeuille in te blijven zetten, conform vastgoedbeleid, zijn wij continu in verbinding met beleidsvelden/collega’s, bestaande gebruikers, nieuwe gebruikers en initiatieven plus de trends en ontwikkelingen binnen de (maatschappelijke) vastgoedmarkt.

Onderhoud eigen panden

Het geldende 5 jaar beheersplan, bestaand uit een meerjarig onderhoudsplan en een meerjarig investeringsplan zorgt ervoor dat alle panden, conform het vastgoedbeleid, in een gemiddelde conditiescore van 3 (redelijke staat van onderhoud) gebracht en gehouden worden. Werkzaamheden worden zo duurzaam mogelijk uitgevoerd en het verder verduurzamen van de portefeuille, vanuit onze voorbeeldrol als (maatschappelijk) vastgoed eigenaar, staat hoog op de agenda.

Accommodaties

Het is een diverse en dynamische portefeuille die grotendeels bestaat uit accommodaties die huisvesting bieden aan verschillende beleidsondersteunende functies, bijzonder vastgoed met een hoge culturele erfgoedwaarde en vastgoed dat voorziet in onze eigen huisvestingsbehoefte.
Om goed te kunnen sturen op beleids- en strategische doelen, wordt de vastgoedportefeuille ingedeeld in de volgende drie deelportefeuilles:

1. Beleidsportefeuille: omvat vastgoed dat het beleid ondersteunt (accommodaties).
2. Strategische portefeuille: omvat vastgoed dat om strategische redenen in ons bezit is.
3. Verkoopportefeuille: omvat vastgoed dat niet (meer) bijdraagt aan het realiseren van beleidsdoelen en/of strategische doelen en waarvoor ook geen nieuw doel in het vooruitzicht ligt.

Het in gebruik geven van gemeentelijk vastgoed doen wij, conform de Wet Markt en Overheid. Tegen (minimaal) kostprijs dekkende huren en met het oog op het realiseren van zowel financieel als maatschappelijk rendement.

Onderliggende stukken

De kaders voor de (her)inrichting, het beheer en onderhoud van het openbaar groen vormen:

• de Groenatlas Zutphen
• het Landschapsontwikkelingsplan
• de Visie landelijk gebied
• de Inrichtingsvisie Stedelijk Uitloopgebied
• de Bomenverordening gemeente Zutphen 2014
• de beheervisie voor de Algemene Begraafplaats aan de Warnsveldseweg
• Ruimte voor Spelen in Zutphen

Tevens is het beheersysteem van groot belang om areaal en de verschillende producten bij te houden en om overzichten te genereren. Plannen en verordeningen worden regelmatig herzien.